داستان تنها بازمانده شهر و رازهای قلعه مهرپادین - مجله وتورلد

به گزارش خبرنگاران، قلعه تاریخی مهرپادین که به عنوان سکونتگاه موقتی استفاده می گردیده در ابعاد 160 در 148 متر با چشم اندازی زیبا در میان کشتخوان ها، باغ های میوه و زمین های زراعی واقع گردیده و تمام شهر را همچون نگهبانی هوشیار، تحت مراقبت خود داشته است.

درباره قدمت و دوره ساخت این قلعه تاریخی دو نظریه متفاوت مطرح است به نحوی که برخی کارشناسان بر این گمان هستند که بنای مذکور متعلق به دوران صفوی است و گروه دیگر نیز تاریخ بنای قلعه را مربوط به دوران حکومت آل مظفر (قرن 8 هجری قمری) و همزمان با ساخت ارسن (مجموعه) شهری مهرپادین می دانند.

از طرفی روایتی در میان ساکنان قدیمی محل به این مضمون رواج دارد که پس از حمله مغولان به قصبه مهریجرد و کشته شدن تمامی مردم، تنها یک کودک زنده می ماند که سربازان مغول از کشتن او صرف نظر می نمایند و او را به اهالی قریه سریزد در نزدیکی مهریجرد تحویل می دهند ولی وی پس از طی سال های کودکی به قصبه خود بازگشته و برای جلوگیری از تکرار واقعه مذکور، قلعه ای عظیم با برج و بارویی بلند و خندقی عمیق می سازد؛ قلعه ای خشتی و باشکوه که تا همین دهه های اخیر، فعال و مسکونی بوده و هر کدام از اهالی در آن اتاقی برای خود داشتند و برای انبار کالا و نگهداری محصولات کشاورزی و آذوقه و دام از آن استفاده می کردند.

البته این قلعه ظاهراً برای سکونت دائم ساخته نگردیده بود و اهالی روستا فقط در مواقعی که احساس خطر می شد یا حمله ای صورت می گرفت، آنجا را ترک نموده و با اموال با ارزش خود، روزهای موقتی را درون قلعه سپری می کردند. در چنین مواقعی در روز به کمک دود و در شب به وسیله چیزی مانند چوب سوخته که مرتب در حال چشمک زدن است، برای کمک از قلعه های دیگر استمداد می طلبیدند.

قلعه مهرپادین مهریز دارای دو حصار و باروی دفاعی و 9 برج مدور است. همچنین دور تا دور آن را خندقی عظیم احاطه نموده و فضاهای داخلی قلعه در دو حصار به ارتفاع حدوداً 6.5 متر محصور گردیده است. هر دو حصار به صورت چینه ای از خشت و گل ساخته گردیده و بخش فوقانی آنها فرم و شکل کنگره ای دارد. برج های حصار درونی قلعه نیز با ارتفاع تقریبی 8.5 متر دارای تیرکش ها و روزنه هایی برای دفاع است.

دسترسی به قلعه از جانب جنوبی امکان پذیر بوده و در ورودی، چوبی و دو لته ای است و با گل میخ های فلزی تزئین گردیده است. سر در ورودی دارای قوسی خوش فرم و نیزه دار است و ارابه های برجسته با نقوش هندسی در دو طرف آن دیده می گردد و قسمت بالایی آن نیز دارای تیرکش و تزئینات چلیپایی است.

در فاصله بین در اول (حصار بیرونی) و در دوم (حصار درونی) نیز فضای هشتی با پوشش چهار بخشی وجود دارد که از فضای زیرین آن برای نگهداری کالا استفاده می گردیده است. پس از ورودی، شاه کوچه یا گذر اصلی قلعه وجود دارد که جهت آن شمالی – جنوبی است و 3.30 متر پهنا دارد. کوچه ها و گذرهای فرعی قلعه نیز با عرضی حدود 1.70 متر در جهت شرقی – غربی ساخته گردیده اند.

درون قلعه فضاهای گوناگونی از قبیل اصطبل، بخش مسکونی (شاه نشین و عام نشین)، انبار نگهداری کالا و فضای عمومی یا مذهبی به چشم می خورد. فضای شاه نشین یا ارباب نشین قلعه در مرتفع ترین بخش بنا (بالای فضای ورودی) قرار گرفته است و بر تمامی فضاهای داخلی و محوطه خارجی مشرف است.

اتاق های اشکوب پایین برای نگهداری احشام و طبقه فوقانی برای سکونت و زندگی مردم بوده است. امکان دستیابی به طبقه بالایی نیز از طریق راه پله ای باریک و خشتی میسر می گردد و فضاهای داخلی کاهگل گردیده اند و اندازه خشت های استفاده گردیده در ساختار کالبدی آنها 23×23 سانتی متر است.

برج های داخلی قلعه 2 اشکوبه است، پوشش اشکوب اول گنبدی و راه پله به سمت بالا به صورت مدور و مارپیچ است. در قسمت شرقی قلعه، چاه قنات عمیقی به چشم می خورد که احتمالا آب مورد احتیاج قلعه از این مکان تامین می گردیده است.