پارادُکس احیای باغ ملی شیراز - مجله وتورلد

جهت دریافت خدمات ساخت ویلا کردان با گروه ساختمانی آبان در ارتباط باشید. گروه آبان با سالهای تجربه طراحی معماری و ساخت و مشارکت در پروژه های ساختمانی ویلا و باغ کوچک و بزرگ بهترین انتخاب جهت مشاوره و اجرا میباشد.

به گزارش خبرنگاران به نقل از ایسنا، باغ ملی، یکی از باغ های تاریخی شیراز استان فارس و تشکیل دهنده بخشی از نوستالژی اهالی این شهر از دهه های 40 تا به امروز است، باغی که زمانی سه باغ همتای دیگر هم داشته و حالا بخش اعظمی از آن سه دیگر، کاملاً از بین رفته یا تنها بقایای اندکی از آثارشان برجا است.

بر اساس مصوبات ادوار گذشته شورای اسلامی شهر شیراز، باغ ملی یکی از محوطه های مهم مدنظر در طرح عرفان بود که به همراه دیگر مراکز مهم فرهنگی، هنری و تاریخی، برای اجرای یک حرکت مهم فرهنگی هنری مدنظر قرارگرفته بود. اما اخیراً طرحی با عنوان باغ موزه موسیقی و تئاتر مدنظر شهرداری شیراز قرارگرفته، که از نگاه بسیاری صاحب نظران، منجر به بروز تهدیداتی برای این باغ خواهد شد.

رئیس کمیسیون گردشگری و زیارتی شورای شهر شیراز 13 اردیبهشت اعلام نموده بود که طرحی با عنوان باغ موزه موسیقی ایرانی در محل باغ ملی شیراز آنالیز می گردد.

سولماز دهقانی گفته بود که این طرح باهدف ایجاد قطب هنرهای موسیقی ایران در مقیاس ملی و ایجاد فضاهای جمعی با موضوع هنر موسیقی و موزه مشاهیر موسیقی توسط شرکت مشاور پیشنهادشده است.

دهقانی همچنین گفته بود: طرح گام ارزشمندی در راستای تأمین فعال امنیت فضا، خارج کردن باغ ملی از شکل یک فضای بی دفاع شهری و تقویت منظر فرهنگی در قطب گردشگری شهر شیراز خواهد بود.

او احیای باغ ملی را به دلیل این دارای اهمیت دانسته بود که با ترکیب عناصر جاندار طبیعی و عناصر انسان ساخت جلوه زیبایی به این منطقه بخشیده و نشاط، سرزندگی و امنیت را در این باغ به ارمغان می آورد.

رئیس کمیسیون گردشگری و زیارتی شورای شهر شیراز که این طرح را در بخشی از سخنان خود تبدیل باغ ملی به باغ موسیقی و در بخشی دیگر از سخنان خود آن را بازآفرینی باغ ملی ذکر نموده بود، تأکید داشت که احیای منظر تاریخی، اجتماعی و فرهنگی محور حافظ و ایجاد فضاهای جدید شامل سالن تئاتر، موسیقی و فضای اداری برنامه ریزی شده است.

دهقانی همچنین اعلام نموده بود که فضاهای جدید با تأکید بر حفظ درختان کهنسال و ارزشمند باغ ملی و تأثیر از مایه های موسیقی ایرانی در ساماندهی فضاهای کلان دیده شده است.

شهردار منطقه سه شیراز اما از طرحی با عنوان باغ موزه موسیقی و تئاتر یاد و افزود: باغ ملی شیراز جزو باغ های قدیمی شهر شیراز است که ساخت وسازهایی سنوات گذشته، نفوذپذیری آن را محدود نموده است.

طهماسبی همچنین گفت: شرایط پوشش گیاهی به شکلی پیش رفته که باعث القای حس عدم امنیت برای شهروندان می گردد و درنتیجه به نوعی این بوستان در مدار خدمت به شهروندان نیست و رغبت عمومی برای استفاده از آن به شدت کم شده است.

او با اشاره به اینکه شورای پنجم در مورد تبدیل این باغ به باغ موزه موسیقی تکالیفی بر عهده شهرداری گذاشته است، گفت: در این راستا شهرداری با انتخاب یک مشاور، فاز یک را طراحی نموده که به تائید هم رسیده است و طراحی فاز دوم هم طی روزهای آینده تکمیل خواهد شد.

شهردار منطقه سه گفت: کوشش شهرداری آن است که طی یک ماه آینده، این پروژه را عملیاتی کند، وی در توضیح آنچه قرار است در باغ ملی اتفاق بیافتد اظهار کرد: ظرفیتی که قرار است در این باغ بارگزاری گردد در جنوب کشور نیست و همین مطلب این پروژه را جزو طرح های شاخص قرار داده است.

طهماسبی در پاسخ به این سؤال که چه بخش هایی از فضاهای کنونی باغ ملی با اجرای این طرح حذف خواهد شد، گفت: زوایدی و ساخت وسازهای پیرامونی باغ مانند؛ ساختمان کانون پرورش فکری بچه ها و نوجوانان، نگارخانه، ساختمان فضای سبز و تخلفات شهرداری، بوفه و کیوسک و پست برق و شهرنت استقراریافته در این محدوده، حذف خواهد شد.

شهردار منطقه سه شیراز در مورد مکان موردنظر برای ساخت تالار موسیقی و تئاتر نیز گفت: محل احداث این پروژه در منتهی علیه ضلع جنوب غربی باغ ملی پیش بینی شده که شامل 2 تالار موسیقی و تئاتر است که به صورت تلفیقی باهم کار می نمایند.

طهماسبی با تأکید بر اینکه ساخت وسازهایی که قرار است در این باغ اتفاق بیافتد با حداقل مداخله در این باغ تاریخی اجرا می گردد، گفت: ما سعی نموده ایم که این ساخت وسازها درجاهایی پیش بینی گردد که فاقد پوشش گیاهی است که هیچ درختی در این پروژه قطع نمی گردد و همچنین ساختار اصلی باغ و محورها حفظ می گردد و ازنظر ارتفاعی هم، حدبیشتر ارتفاعی که پیش بینی شده پایین تر از تاج درختان موجود در این باغ است.

شهردار منطقه سه شیراز اضافه نمود: بخش دیگری از این پروژه مربوط به بهسازی کل باغ ملی می گردد که در این راستا با بهسازی ورودی باغ ملی و آب نمای پشت دیواره که به صورت خندق دارد عمل می نماید این قسمت تبدیل به یک پلازا می گردد که ارتباط بین تالار حافظ و باغ ملی را برقرار می نماید که در زمان هایی که در تالار حافظ تراکم جمعیتی داریم این تراکم جمعیت می تواند به باغ ملی سرریز و از این فضا هم استفاده گردد.

طهماسبی ضمن تأکید بر اینکه استعلام های لازم از میراث فرهنگی نیز گرفته شده است، گفت: نماینده میراث فرهنگی در جلسه تصویب طرح این پروژه حضور داشت و نقطه نظرات خود را اعلام نموده اند و مشاور هم اصلاحات لازم را انجام داده است و درعین حال ما مرحله به مرحله از دستگاه هایی که می توانند یاری نمایند کسب نظر می کنیم.

این در حالی است که کارشناس مسئول میراث فرهنگی استان فارس تأکید دارد که از نگاه کارشناسی میراث با کلیات طرح ارائه شده در مورد باغ ملی، مخالف است.

سیامک بصیری اعلام نمود: باغ ملی جزو بناهای باارزش در حریم پروژه محور عرفان است و باید ساختار کلی و عناصر تشکیل دهنده باغ در آن حفظ گردد.

مهرداد ایروانیان، یکی از معماران و شهر سازان بنام فارس و کشور نیز مخالفت خود را صراحتاً با اجرای این طرح اعلام نمود.

ایروانیان گفت: ما هم نگران این موضوع هستیم، ما کاملاً اعتقادداریم که باغ ملی باید به همین صورت حفظ گردد و چیزی در آن ساخته نگردد.

رئیس کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای شهر شیراز ضمن یادآوری اینکه هنوز طرح به این کمیسیون ارائه نشده است، گفت: بر اساس مصوبه توضیح وظایف کمیسیون ها، نظارت بر طرح هایی که ارتباط به حوزه تاریخی و فرهنگی پیدا می نماید با کمیسیون فرهنگی است.

احمد تنوری ادامه داد: از طرفی ارجاع طرح ها به کمیسیون ها با نظر هیئت رئیسه انجام می گردد و این پروژه نیز از طرح هایی به شمار می رود که صرفاً جنبه گردشگری آن آنالیز شده است و سایر جنبه ها، خصوصاً فرهنگی و اجتماعی در کمیسیون های تخصصی باید آنالیز و تائید گردد.

تنوری با اشاره به اینکه بیشتریت اعضای کمیسیون فرهنگی در این خصوص نظر واحدی دارند، گفت: بهتر بود که طرح به کمیسیون فرهنگی ارجاع می شد و اعضای این کمیسیون نظر جمعی را به شورا و مردم اعلام می کردند.

او با یادآوری اینکه شیرازی ها عموماً و بیشتر مردم فارس، خاطره جمعی با باغ ملی دارند، گفت: در سال های اخیر اجرای بعضی از پروژه ها منجر به آسیب های جبران ناپذیر به فضاها و اماکن تداعی نماینده خاطرات جمعی مردم شیراز شده و ضروری است توجه و حساسیت بیشتری به حفظ این گونه فضاها داشته باشیم.

تنوری با تأکید بر اینکه اجرای پروژه باغ موزه در باغ ملی جدا از اینکه امکان دارد به هویت تاریخی این باغ لطمه وارد کند، می تواند در جهت ثبت این باغ، در پروژه ثبت باغ های ملی کشور، مانع بتراشد، گفت: باید قبل از هر تصمیمی در مورد این پروژه ابعاد مختلف را از دیدگاه کارشناسی آنالیز کرد.

رئیس سابق شورای اسلامی شهر شیراز گفت: این پروژه مصوبه شورا ندارد، زیرا تمام پروژه های تکلیفی به شهرداری، نظیر 27 پروژه مصوب شورای شهر، دارای ردیف بودجه است.

سید احمدرضا دستغیب ادامه داد: بخشی از این پروژه به عنوان ساخت سالن تئاتر، مصوبه شورای شهر را ندارد و ظاهراً فقط در کمیسیون گردشگری تصویب شده درصورتی که باید در کمیسیون فرهنگی مصوب گردد و بعد تائیدیه و مصوبه صحن علنی را هم بگیرد لذا این اشکال قانونی به طرح یادشده وارد است.

دستغیب با یادآوری اینکه باغ ملی از قدیمی ترین باغ ها و از بقایای منطقه جنت آباد و مصلای شیراز است، گفت: ضمن بهسازی، باید هویت تاریخی این باغ حفظ شده و از ساخت هر بنایی که هویت آن را با مخاطره روبرو کند، پرهیز گردد.

این عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر شیراز اضافه نمود: من در این خصوص به شهردار شیراز و همچنین مدیرکل میراث فرهنگی استان فارس مکاتبه نموده ام و منتظر جواب ایشان هستم.

دستغیب گفت: طی نامه ای از شهردار محترم شیراز درخواست نموده ام که هرگونه اقدام اجرایی در مورد باغ ملی، تا زمان آنالیز کارشناسانه و دقیق و تصویب در شورا و تائید در مراجع قانونی، متوقف گردد.

یکی دیگر از اعضای شورای اسلامی شهر شیراز گفت: فقط بخشی از این پروژه مصوبه شورای شهر را دارد و بخشی که بدون مصوبه شورا به این طرح اضافه شده به هویت این باغ آسیب وارد می نماید و نباید اجرا گردد.

لیلا دودمان ضمن فاجعه خواندن این پروژه گفت: من به محض اینکه به طور ناگهانی به عنوان یک شهروند از این پروژه اطلاع پیدا کردم فهمیدم که این طرح با باغ ملی همخوانی ندارد و لذا به اجرای آن اعتراض کردم.

دودمان تأکید کرد که ورود حجم زیاد جمعیتی به محض اجرای این پروژه به باغ ملی، یکی از عوامل تأثیرگذار در تخریب آن خواهد بود، گفت: باغ ملی تنها بخش اکولوژیک در پروژه محور عرفان است و این طرح اصلاً در پروژه پیاده راه عرفان توجیه ندارد.

این عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر شیراز با اشاره به پروژه ثبت باغ های ملی کشور در فهرست میراث فرهنگی، گفت: همان طور که شهرداری با صدور مجوز برای هتل آسمان باعث شد مجموعه زندیه از ثبت در فهرست آثار یونسکو محروم گردد با صدور مجوز برای ساخت این پروژه نیز ثبت ملی این باغ تاریخی را با خطر جدی روبرو می نماید.

دودمان خواهان این شد که متخصصین حوزه فرهنگ و حوزه معماری شهرسازی نظرات خود را با در نظر دریافت تمام ابعاد این طرح ازجمله بعد اجتماعی و میراث فرهنگی به اشتراک بگذارند.

یکی دیگر از اعضای کمیسیون فرهنگی شورای شیراز نیز ضمن ابراز مخالفت کامل خود با پروژه باغ موسیقی و تئاتر در محل باغ ملی شیراز، گفت: در جلسه ای که به همین منظور تشکیل شده بود اعلام نمودیم که به هیچ عنوان نباید به هویت این باغ که جزو باغ های قدیمی شیراز محسوب می گردد و قدیم به آن جوان آباد می گفتیم، خدشه وارد گردد.

محمدتقی تذروی اضافه نمود: باغ ملی و بنای مقابل آن یعنی سیلو، از آثار تاریخی شیراز محسوب می شوند و نباید هیچ آسیبی ببیند.

این عضو شورای شیراز گفت: هرگونه تصمیم گیری در مورد اجرای این پروژه باید قانون مند باشد و بدون تائید و نظر شورای فنی اداره کل میراث فرهنگی نباید تصمیمی گرفته گردد.